Kokkie Slomo – Indische recepten
Een van de vele gerechten met boontjes (sperzieboontjes, prinsessenboontjes, whatever) is ’toemis boontjes’ (roerbak boontjes). Toemis kun je maken van diverse groente (bijvoorbeeld toemis kool en toemis andijvie) maar ook van vis en garnalen (toemis ikan en toemis oedang). Deze toemis boontjes is erg lekker en voor de verandering is het een gerecht dat simpel en snel te maken is. Ha, dat is ook wel ‘ns leuk!
Ik maak niet altijd dezelfde toemis boontjes, soms hou ik ‘m eenvoudig en soms doe ik het ietsje anders: santen in plaats van bouillon bijvoorbeeld, en Hollandse garnalen erbij, en een rode lombok voor het mooie kleurtje. Hoeft niet, kan wel. Zie maar wat jij doet, ik vind alles goed.
Okee dan, geen lang verhaal dit keer (yeeeeeh). Hup, boodschappenlijstje…
ca 350 gram boontjes
Boemboe:
1 middelgrote ui (gepeld ca 100 gram)
2 teentjes knoflook
kwart theelepel zout
1 theelepel laos
halve theelepel trassi
1 of 2 theelepels sambal oelek (naar smaak)
Overige ingrediënten:
ca 150 gram tomaatblokjes (van verse tomaten)
1 eetlepel ketjap manis
1 theelepel gula djawa
2 blaadjes salam
200 ml groentebouillon (half blokje groentebouillon – zo’n rechthoekige – opgelost in 200 ml water)
Optioneel:
1 rode lombok, in halve ringetjes gesneden
100 gram Hollandse garnalen, afgespoeld (in een vergiet) met veel koud water
40 gram kokoscreme (van een blok), in kleinere stukjes gesneden/gehakt
Stap 1
Boontjes wassen en dan in kleinere stukjes snijden (zo’n 3 a 4 cm) en vervolgens koken (geen zout gebruiken!) totdat ze bijna gaar zijn – ik laat ze meestal zo’n 8 minuten koken. Daarna gooi je de boontjes in een vergiet en spoel je ze na met veel koud water (om te voorkomen dat ze stiekem verder garen en straks in de wadjan papperig worden).
Stap 2
Alles voor de boemboe fijnmalen/fijnwrijven in de blender/cobek.
Stap 3
Boemboe samen met de blaadjes salam fruiten in 3 eetlepels olie gedurende 3 minuten op niet al te hoog vuur.
Stap 4
Bouillon (eventueel met de kokoscreme en ringetjes lombok) toevoegen, ketjap en gula djawa ook, goed vermengen en dan de boontjes erbij. Een tijdje zachtjes laten koken (geen deksel op de pan) om de boel iets te laten indikken – regelmatig omscheppen die bende. Proef af en toe een boontje want ze mogen niet overgaren, ze moeten nog wel een bite hebben.
Toemis moet nu gaan indikken.
Stap 5
Tegen de tijd dat het voldoende is ingedikt (er mag gerust nog een laagje vocht overblijven, belangrijk is dat het geen soep blijft zoals op bovenstaande foto), of als de boontjes al gaar zijn, voeg je de blokjes tomaat (en eventueel garnalen) toe. Dan gedurende een halve minuut alles goed omscheppen, gas uit, salam verwijderen en hatsikidee, klaar. Opdienen in kommetjes. (Mocht je veel vocht bij de toemis hebben omdat de boontjes al gaar waren voordat het kon indikken, dan moet je bij het opdienen slechts een beetje vocht meescheppen.)
Toemis voldoende ingedikt en vervolgens de stukjes tomaat en garnalen toegevoegd.
Toemis boontjes. (Ja, inclusief de optionele garnalen.)
OMG dat is 10 gram zout per persoon. 1 kwart theelepel zout, 2 theelepels sambal, en dan ook nog een eetlepel ketjap + nog groente bouillon? dat is allemaal zout. je mag 6 gram zout per dag. daar zit je al aan na je brood ontbijt met een glas melk!
als je zo eet wordt je niet oud he.
Ha die Fazi,
ik ben reuze benieuwd naar jouw rekensom.
(Er zit, omgerekend, ongeveer 5 gram zout in het gehele gerecht, maar niemand eet deze toemis helemaal in z’n eentje, in een keer op. Voor mij zijn het zelfs 4 porties, ergo, ongeveer 1,2 gram zout per portie.)
Grrroet van Sjoerd
P.S. Ik ben al oud.
Jammer dat er nog geen upvote optie op je website zit, Sjoerd 🙂
Geen upvote, geen nieuwe recepten, waar moet dat heen met deze site Omar?
Hallo Sjoerd,
Hartelijk dank voor je antwoord, door een aantal omstandigheden ontvang je mijn reaktie helaas met een flinke vertraging, hetgeen mij spijt.
Ik weet nu in ieder geval, dat ik de toemis boontjes maximaal drie dagen kan bewaren.
Ik hoop nog vaak van je mooie website gebruik te kunnen maken,
Groeten, Karel
Geachte Sjoerd,
Zou je de toemis boontjes een dag of zes van te voren kunnen maken?
Ik wil ze vandaag of morgen maken en dan in afsluitbare plastic bakjes bewaren in de koelkast gedurende die tijd, of moeten ze ingevroren worden in het vriesvak van de koelkast?
Nee Karel, dat kan eigenlijk niet. Toemis boontjes en diepvries is een slechte combinatie, de ijskristallen maken de samenhang van de boontjes helemaal kapot wat resulteert in slappe (en waterige) boontjes.
En zes dagen bewaren in de koelkast is veel te lang. Drie dagen kan nog wel, maar niet langer. (Nou ja, het kan wel langer, maar het wordt er dan beslist niet lekkerder op.)
Grrrroet van Sjoerd
Geachte Sjoerd,
Kun je deze Toemis boontjes ook van te voren maken en op kamertemperatuur serveren?
Mijn waardering voor de duidelijke en stapsgewijze uitleg bij de recepten.
Met vriendelijke groet,
Karel
Hallo Karel,
dat is afhankelijk van wat degene die het gaat eten wil. Zelf vind ik kamertemperatuur te koud want hoe kouder een gerecht, hoe minder de smaak.
Ik maak vaak gerechten lang voordat er gegeten wordt (soms moet dat nou eenmaal planning-technisch), maar vlak voor het opdienen warm ik het dan wel even op, soms in de magnetron en soms in een pannetje. Boontjes worden een beetje taai in de magnetron, dus dat raad ik niet aan.
Heb je hier iets aan?
Grrrroet van Sjoerd
Zeer zeker, je tip van “hoe kouder een gerecht, hoe minder de smaak” deed mij besluiten om vlak voor het serveren van de toemisboontjes deze alsnog even te verwarmen in de wadjan, met een mooie improvisatie (enig kunst en vliegwerk op het fornuis) was dat goed mogelijk.
Ik hoop vaak van je website gebruik te mogen maken,
met vriendelijke groet,
Karel
Had tuinbonen en een zoete rode paprika over en al la toemis klaar gemaakt.
Lekker!!
Creatief met… tuinbonen. Waarom ook niet?
Grrrroet van Sjoerd
Vandaag gemaakt en ook ayam rica rica, nachtje opsluiten in de koelkast, morgen lekker etennnnnnn!!! Bedankt weer voor je geweldige recepten.
En hoe smaakte het, Kevin?
Superlekker resultaat!!! Deze wordt toegevoegd aan mijn klassiekers, bedankt!
En echt een leuke blog.
Zo mag ik het horen! Vooral dat laatste.
😉
Grrrroet van Sjoerd
Wat grappig, dit is heel andere tumis dan ik heb leren maken van de Molukse tante van een ex-vriendin. Zij maakte tumis (inderdaad: met koolsoorten, broccoli, boerenkool, spinazie etc.) door knoflook, uien, schijfje laos, steeltje sereh, Mme Jeannette gesnipperd, rawit gesnipperd en volgens mij ketoembar te fruiten in olie. Dan kleingesneden ontbijtspek erbij, even roerbakken en dan de groenten erbij. Optioneel zijn kleine garnalen. Kan zijn dat ik me hier of daar in een ingredient vergis, het is al lang geleden en heb het helaas nooit opgeschreven. Er zat in elk geval beslist geen kokos in.
Klinkt dit recpet jou bekend in de oren, Slomo?
Hoi Robert, ik ken/heb heel veel tantes en oma’s en zij maken hun gerechten bijna allemaal op hun eigen manier, afhankelijk van de regio en/of eiland waar ze opgegroeid zijn.
Overigens heb ik nul verstand van de Molukse keuken, ik ken papeda en that’s it. Dus nee, die tumis variant komt mij niet bekend voor.
Grrrrroet van Sjoerd.
Bedankt voor je reactie 🙂
Ik ben zelf Nederlander maar vanaf het allereerste moment dat ik met de Indonesische keuken in aanraking kwam via de Indonesische vriend van mijn zus ( 30 jaar geleden al weer) ben ik absoluut verkocht.
Eerst begreep ik niet zo goed dat een gerecht op zoveel verschillende manieren klaargemaakt kon worden, boerenkool is immers gewoon boerenkool dacht ik, later begreep ik dat iedereen er zijn eigen draai aan geeft. En hoewel ik overal wel soortgelijke gerechten zie ben ik deze variant nooit meer tegengekomen. Vandaar dat ik het even vroeg 🙂
Kokkie Slomo, ik vind je recepten geweldig vooral omdat ik meer indisch wil koken. Maar het zou handig zijn wanneer het vermeld staat voor hoeveel personen (ongeveer hoor, hoeft niet precies :P) het recept is 🙂
Voor de meeste gerechten geldt dat 2 personen er (minstens) 2 dagen van kunnen eten. Meestal.
Wacht, ik doe een poging om het uit te leggen (dat je niet denkt dat ik lui ben he):
De reden dat ik het nooit vermeld, komt vanwege de gewoonte om elk gerecht apart in een bakje te serveren zodat iedereen kan opscheppen waar ze zin in hebben. Van sommige gerechten wordt meer gegeten dan van andere gerechten maar aan het einde van de avond schep ik alles weer in aparte bewaarbakjes en dan gaat het de koelkast in (en soms direct in de vriezer). Al met al wemelt het bij mij van de (volle en halfvolle) bakjes en kan ik niet bijhouden hoeveel personen er al van hebben gegeten. En als extra moeilijke factor geldt ook nog eens dat ik niet weet hoe pedis de lezer van mijn site kan eten. Mijn sambal slomo is bijvoorbeeld niet debiel heet (vind ikzelf), maar veel mensen eten er maar een heel klein beetje van en zouden dus met 1 bakje gerust een maand kunnen doen.
Enfin, nu begrijp je misschien waarom ik er niet bij vermeld voor hoeveel personen het is. Ik vind dat ieder dat voor zichzelf moet bepalen omdat het niet zo recht-toe-recht-aan is als bij Hollandse gerechten.
Nou, hier kan je wel wat mee (say yes).
Aha op die fiets, nouja dan kan ik zelf natuurlijk een beetje gokken 🙂 bedankt voor je berichtje terug 😀
Kokkie Slomo, wat vind jij, maakt het verschil in smaak of resultaat als je de boemboe in de blender maalt ipv in de tjobek? Bv doordat met het blenden het mengsel te warm wordt ofzo? Groetjes, Yvonne
Hai Yvonne, er is inderdaad een verschil: specerijen (bijv. ketoembar, djinten, djahe, laos, etc.) worden niet of nauwelijks vermengd met elkaar in de blender, daar moeten ze toch echt voor in de cobek.
Ook is er het verschijnsel dat ui soms bitter wordt in een blender, vooral wanneer de mesjes niet meer scherp zijn.
Zelf gebruik ik vaak de cobek in combinatie met de blender.
Heb je hier iets aan?
Jazeker, Sjoerd. Dank je wel. Had stiekem gehoopt dat ik zou ontkomen aan harde labeur, jammer 🙂 Uien goed fijn vijzelen is een lastig klusje.
Ik zal je ook nog even vertellen over de cobek (wellicht ten overvloede):
je kunt ze voor het gemak indelen in 2 soorten, gladde en ruwe. Zo’n mooi gladgepolijste vijzel is 10x niks.
Dan heb je nog de schotel-vorm en de kom-vorm. Uiteraard heb ik beide want soms heb je de ene nodig (de platte voor uien en pinda’s bijvoorbeeld) en soms de andere (voor specerijen).
Nou hoef je van mij niet per se 2 cobeks te kopen, als je dan tenminste maar eentje met ruw opporvlakte heb.
En je mag natuurlijk eerst de ui kleinsnijden (scherp mes!), dan gaat het fijnwrijven stukken makkelijker.
Grrrroet van Sjoerd.