Perkedel jagung

De meest gestelde vraag m.b.t. Indo-food is waarom er vaak verschillende benamingen zijn voor hetzelfde gerecht. Trouwens, ook de schrijfwijze van gerechten (en ingrediënten) verschilt vaak. Perkedel djagung wordt door velen frikadel djagung genoemd. Maar djagung wordt ook geschreven als jagung.

Ten eerste moet je weten dat frikadel een verouderde benaming is voor gehakt (frikaNdel is weer heel iets anders). De eerste Hollanders in Indonesië hebben de term frikadel geïntroduceerd, maar de Indonesier kan geen f uitspreken en maakt daar voor het gemak een p van. En als dan na die vermaledijde f ook nog direkt een r komt, is Bandung in last: hoe dat nu uit te spreken? Daar waar de Hollander prima ‘prima’ kan schrijven, zonder de behoefte te hebben om na de p een ‘stomme e’-klank erbij te verzinnen, zal het bij de Indonesier al snel perima (puh-rima) worden. Zo, op fonetische wijze dus, is een woord als frikadel verbasterd tot perkedel (pur-kuh-del). Genoeg.

Raadseltje tussendoor, waar heeft mijn oom het over wanneer hij zegt: “Aah, ben so perliep jôh.”

De verschillen in schrijfwijze is het gevolg van de introductie van Bahasa Indonesia, sinds 1972 de officiele Indonesische taal met vernieuwde regels voor spelling. Zo is bijvoorbeeld tj vervangen door c, en dj door j. Wat vroeger tjebok was, is nu cebok. Boemboe is bumbu, en wat ooit djagung was, is nu jagung. (Overigens lap ikzelf die regels aan mijn laars, ik gebruik oude en nieuwe spelling naar hartelust door elkaar. Ha! Wie maakt mij wat?)

Goed, na mijn schier eindeloze gewauwel hebben we vast wel trek in iets lekkers. In perkedel jagung, zeg ik! Het is een snack, om te snoepen, kan wel de hele dag door en zelfs koud lekker. Maar net uit de wadjan wel het allerlekkerst! Moet wel eerst gemaakt worden dan…

—

Beslag:
15 gram tarwebloem
40 gram rijstmeel
2 eieren (grote eieren: L)
een kwart theelepel zout
halve theelepel kristalsuiker

Overige ingrediënten:
300 gram zoete mais, uit laten lekken voor gebruik
1 eetlepel verse, fijngesneden selderij
1 rode lombok, zaadlijst verwijderd en in kleine, halve ringetjes gesneden
2 eetlepels groene stengel van een bosui, in kleine, halve ringetjes gesneden
++ Optioneel ++  15 gram kokosblok, fijngesneden, tot poeder bijna

Boemboe:
3 kleine sjalotjes (echt kleine)
2 teentjes knoflook
1 theelepel ketoembar
halve theelepel laos
minder dan een kwart theelepel kentjoer
halve theelepel koenjit
3 kemirinoten, geroosterd
kwart theelepel versgemalen peper

—

Stap 1
Leg 3 kemiries in een schone, droge koekenpan, zet het vuur op laag en laat de kemiries langzaam roosteren. Na ongeveer 15 minuten (wel een keertje omdraaien die nootjes) zijn ze wel klaar. Let op, ze moeten bruin verkleuren, niet zwart!

Stap 2, boemboe
Fijnwrijven in de cobek:

3 kleine sjalotjes
2 teentjes knoflook
1 theelepel ketoembar
halve theelepel laos
minder dan een kwart theelepel kentjoer
halve theelepel koenjit
3 kemirinoten, geroosterd
kwart theelepel versgemalen peper

Note:
ik gebruik een cobek omdat bovenstaande ingrediënten niet afdoende worden fijngemalen in mijn blender. Normaal gesproken doe ik er dan een beetje water bij, maar in dit geval wil ik de boemboe zo droog mogelijk houden.

Mooie boemboe.

Stap 3
Fijnmalen in de blender: 150 gram uitgelekte mais

My smoes.

Stap 4
Snij de groene stengels van een bosui in kleine, halve ringetjes – je hebt een handjevol nodig (ongeveer 2 eetlepels). Pak een rode lombok,  snij ‘m in kleine, halve ringetjes (zaadlijst weggooien). Pak wat verse selderij en hak ’t fijn, genoeg voor een volle eetlepel. Snij 15 gram van een kokosblok fijn, bijna tot poeder.

Stap 5
Pak een beslagkom (of iets wat daarop lijkt) en gooi er 40 gram rijstmeel, 15 gram tarwebloem, een halve theelepel suiker en een kwart theelepel zout in. Even goed vermengen die handel. Kluts 2 eieren en schenk ze langzaam in de beslagkom terwijl je alsmaar blijft roeren met een lepel. Goed mengen totdat je een egaal beslag hebt.

Rijstmeel, tarwebloem, zout, suiker en geklutste eitjes.

Stap 6
Gooi de inhoud van de cobek (de boemboe) in de beslagkom en schep het door ’t beslag. Meng ook de fijngemalen mais, gesneden lombok, bosui, selderij en kokos door het beslag. Als laatste mik je er nog 150 gram uitgelekte mais (niet gesneden) bij. Goed vermengen die hele bende en dan is het wel klaar. En nu lekker frituren…

Stap 7
Verhit een laag olie van ca 3 cm in de wadjan tot een graad of 160 en laat voorzichtig ongeveer een eetlepel beslag in de olie glijden. Druk met de zijkant van een andere lepel het bergje beslag ietsje plat en laat ’t even met rust. Als je net zoveel olie hebt gebruikt als ik (en als het bergje beslag net zo groot is) zul je zien dat het vanzelf van de bodem loslaat en omhoog komt. Draai na een halve minuut het koekje-in-wording om en zorg ervoor dat beide kanten mooi goudgeel/geelbruin worden. Koekjes laten uitlekken – ’t liefst staand – in een vergiet met keukenpapier.

De truc is dat je eerst 1 koekje maakt en dat je die even proeft want misschien wil je nog wel iets toevoegen aan het beslag… zout misschien, of wat meer suiker. Zie maar.

Note:
je kunt de koekjes iets knapperig krijgen wanneer je een paar eetlepels Panko door het beslag gooit, echter, dan moeten er ook een paar eetlepels water bij omdat het beslag anders te dik wordt. (En hoe dikker het beslag, hoe groter de kans dat de buitenkant van jouw koekje okee is, maar de binnenkant nog niet helemaal gaar – enfin, al doende leert men.)

Ik heb ooit iemand horen zeggen dat je ‘mooie, ronde koekjes’ moet bakken. Djeezus! Wat een onzin! Waar is de creativiteit? Waar is de lol? Ik zeg: “Maak de gekste vormpjes.”
Zelf heb ik gisteren nog een prachtige uil-op-boomstronk gebakken. Nee, jammer genoeg heb ik daar geen foto van, Lientje was mij iets te snel af: hap-slik-weg uiltje. Wél heb ik voor jullie een foto van een proef-koekje dat een treffende gelijkenis vertoont met een Javaans blubbergupje. Waarschijnlijk hebben jullie zo’n mini-zwembeestje nog nooit in het echt gezien, maar neem gerust van mij aan dat ‘ie er ongeveer zo uitziet.

Blubbergupje.

Stap 8
Serveren op een schaal met keukenpapier, en, voor de liefhebber, met een kommetje ketjap manis erbij. Lekkerrrrrrr. (Nou, okee, met chillisaus kan ook.) Goed, aan de slag jullie, koekebakkers.

Perkedel jagung. Jaaaaa!

Nawoord:
naast grote stukken tekst, zijn ook alle comments/reacties op dit recept verloren gegaan tijdens mijn Database Crash. Jammerpech, zeg ik, niks meer aan te doen. (Volgende keer beter opletten en tijdig een back up maken, Slomo-Sukkel!)